Przedmieście Czudeckie

Na zdjęciu: Widok na Przedmieście Czudeckie i Wyżne w 2015 r., przy szlaku turystycznym „Bukowym”, fot. Tadeusz Poźniak

Przedmieście Czudeckie – wieś w gminie Czudec, graniczy z: Babicą, Wyżnem, Zaborowem, Pstrągową, Nową Wsią i Czudcem oraz Niechobrzem, Wolą Zgłobieńską i Lutoryżem (powiat rzeszowski). Zajmuje powierzchnię 1395,68 ha i liczy 1895 mieszkańców (2011 r.)^[1]. Przedmieście Czudeckie powstało na obszarach wokół Czudca^[2], który posiadał wówczas prawa miejskie. W dokumencie z 1502 r., oprócz zamku określanego mianem warownia, wymienione są dwa przedmieścia^[3]. Rejestr poborowy z 1536 r. przynosi zaś informację o 16 przedmieszczanach^[4], posiadających nierówne co do wielkości role, a także o pustych, opuszczonych rolach na przedmieściu. W związku z tym, mimo że obecnie odrębne administracyjnie, Przedmieście Czudeckie zawsze było ściśle związane z Czudcem m.in. za pośrednictwem tych samych właścicieli, wśród których wymienia się Strzyżowskich, Grabieńskich, Nitschów, Wasilewskich, Wiktorów i Uznańskich. Pod względem obwodu szkolnego i parafialnego wieś należy do Czudca.
Współcześnie funkcjonują tutaj m.in.: prowadzony przez Stowarzyszenie „Emaus” w Rzeszowie ośrodek dla osób potrzebujących pomocy (od 2012 r.), oczyszczalnia ścieków dla większości miejscowości gminy Czudec, podmioty gospodarcze i in. W Przedmieściu Czudeckim warto zobaczyć m.in.: przydrożne kapliczki, pozostałości czudeckiego zamku ukryte w gąszczu roślinności, a z Góry Zamkowej piękną panoramę na położony w dole Czudec i Przedmieście Czudeckie oraz okoliczne wzgórza. Ciekawostki: Ze względu na urokliwe położenie przebiegają tędy dwie ścieżki pieszo-rowerowe: dębowa (czerwona), prowadząca z Babicy przez Przedmieście Czudeckie, Czudec, Wielki Las, Pstrągową Wolę do Czudca oraz bukowa (żółta), rozpoczynająca swój bieg w Babicy, a kończąca w Czudcu. Łączna długość ścieżek wynosi 44 km (czerwona 27 km, żółta 17 km)^[5].